Znaki ewakuacyjne - obowiązkowe wyposażenie budynków
Pośród znaków bezpieczeństwa i higieny pracy najczęściej używane i spotykane praktycznie w każdym miejscu są znaki ewakuacyjne. Stosuje się je w biurach, urzędach, szkołach, galeriach handlowych, kinach, szpitalach i wielu innych.
Każdy budynek użyteczności publicznej musi posiadać odpowiednie znaki BHP, w tym znaki ewakuacji. Są to białe piktogramy na zielonym tle w białej ramce, a kształt tych znaków jest kwadratowy lub prostokątny. Te znaki służą nie tylko informowaniu, ale przede wszystkim zapewniają bezpieczeństwo. Znaki ewakuacyjne BHP najczęściej umieszcza się w pobliżu wyjść i dróg ewakuacyjnych, tak aby w razie potrzeby łatwo i szybko można było opuścić zagrożony lokal lub budynek. Dzięki nim łatwiej zorientować się w planie budynku i udać się we właściwe miejsce, zamiast w panice szukać wyjścia.
Znaki ewakuacyjne są produkowane na specjalnym, świecącym podłożu, które zapewnia im dobrą widoczność w każdym oświetleniu, a nawet w ciemnościach. Dlatego nawet w przypadku braku prądu bez problemu można je zauważyć i udać się w ich kierunku.
Znaki ewakuacji zgodne z normą PN-EN ISO 7010
Wprowadzona w 2012 roku norma znacznie ujednoliciła wygląd znaków i nadała im międzynarodowy charakter. Piktogramy ewakuacyjne obowiązują nie tylko w Polsce, ale też w innych krajach Europy. Szata graficzna i piktogramy widniejące na znakach ewakuacyjnych BHP zostały uproszczone, tak aby mogły zostać zrozumiane przez jak największą liczbę osób, a ich znaczenie było od razu oczywiste. Co prawda nie ma obowiązku wymiany nowych znaków ewakuacyjnych na znaki zgodne z normą PN-EN ISO 7010, warto zadbać jednak o to, aby oznaczenia były jak najbardziej uniwersalne.
Kategorie piktogramów ewakuacyjnych BHP
Znaki pomagające w ewakuacji można podzielić na kilka ogólnych grup, dzięki czemu ich identyfikacja jest bardzo prosta. Najczęściej stosowane oznaczenia ewakuacyjne to:
1. Wyjścia i drzwi – odpowiednie oznaczenie drogi ewakuacyjnej i punktów, w których można opuścić budynek, to jeden z obowiązków pracodawcy lub zarządcy budynku. Dzięki nim od razu wiadomo, którymi drzwiami należy opuścić lokal, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo. Czasami wymagane jest użycie drabiny albo okna i te drogi ewakuacyjne także muszą zostać oznakowane.
 |
 |
 |
 |
|
Wyjście ewakuacyjne lewostronne |
Przesunąć w celu otwarcia | Drabina ewakuacyjna |
Okno ewakuacyjne z drabiną |
2. Miejsca zbiórki – po opuszczeniu ewakuowanego budynku wszyscy ludzie powinni zebrać się w jednym, ustalonym wcześniej miejscu. Dzięki temu cała akcja przebiega znaczne sprawniej oraz łatwiej sprawdzić, czy wszyscy zdążyli się uratować. Tabliczki ewakuacyjne oznaczające miejsca zbiórki po ewakuacji powinny znajdować się w pobliżu lokalu, jednak nie za blisko niego – tak, aby w przypadku ewentualnego wybuchu nikt nie ucierpiał oraz aby umożliwić przeprowadzenie działań służbom ratunkowym.
 |
 |
||
| Miejsca zbiórki | Miejsce zbiórki do ewakuacji |
3. Znaki kierunku i znaki drogi ewakuacyjnej– są to bardzo proste znaki wskazujące drogę do wyjść ewakuacyjnych. Zazwyczaj występują w formie strzałek skierowanych w kierunku drzwi lub okien. Dzięki temu podczas ewakuacji nie ma żadnych wątpliwości, gdzie znajduje się wyjście z budynku, które także będzie oznaczone. Znaki drogi ewakuacyjnej dzielą się na kilka grup i bez problemu można je dopasować do tego, jak wygląda droga do wyjścia z budynku.
 |
 |
 |
 |
| Kierunek do wyjścia ewakuacyjnego – w lewo | Kierunek do wyjścia ewakuacyjnego w dół lewostronny | Kierunek do wyjścia ewakuacyjnego w dół w prawo | Kierunek do wyjścia ewakuacyjnego w lewo |
4. Znaki ratunkowe – takie znaki są niezbędne w sytuacjach, kiedy ewakuacja nie jest wymagana, ale wciąż występuje zagrożenie życia. Dzięki nim łatwo odnaleźć apteczkę pierwszej pomocy, potrzebny sprzęt medyczny, miejsce, w którym można wezwać pomoc albo skorzystać z pitnej wody.
 |
 |
 |
 |
| Pierwsza pomoc medyczna | Telefon alarmowy | Defibrylator (AED) | Woda zdatna do picia |
5. Przeszkody – podczas ewakuacji w panice ludzie przestają myśleć logicznie oraz nie zwracają uwagi na swoje otoczenie. Każdą ewentualną przeszkodę na drodze do wyjścia należy jak najlepiej oznaczyć. Wszelkie progi, obniżone stropy, schody to tylko niektóre z takich elementów, które stanowią potencjalne zagrożenie.
 |
 |
 |
 |
|
| Uwaga stopień | Uwaga próg | Uwaga niski strop | Uwaga strome schody |
Stosowane piktogramów ewakuacyjnych jest wymagane przez polskie prawo, dlatego powinny znaleźć się w każdym budynku. Dzięki szerokiej dostępności rozmiarów oraz typów podłoża bez problemu można umieścić je w dostępnej przestrzeni.
Znaki ewakuacyjne z opisem
Dostępne są także znaki ewakuacyjne z opisem, które znacznie ułatwiają interpretację tabliczki. Napisy to zazwyczaj Wyjście, Exit, Uwaga stopień czy strome schody. Te tabliczki ewakuacyjne są bardzo proste w montażu, ponieważ na odwrocie posiadają specjalne elementy samoprzylepne i do ich powieszenia nie potrzebne są już żadne narzędzia. Jeżeli chodzi o znaki ewakuacyjne opis zazwyczaj jest na nim jedynym komunikatem. Często pomija się piktogramy, które w tym przypadku są już niepotrzebne.
Najczęściej stosowane znaki ewakuacji
Oznaczenia ewakuacyjne to bardzo liczna grupa tabliczek bhp, jednak te występujące najczęściej można zawęzić do następujących tabliczek:
- znak droga ewakuacyjna
- piktogram wyjście ewakuacyjne
- znak wyjście ewakuacyjne
- znak kierunek drogi ewakuacyjnej
- znak kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej, który występuje w wielu wariantach
Jeden z najważniejszych znaków ewakuacji jest bez wątpienia droga ewakuacyjna. Wskazuje on, gdzie się udać aby zapewnić sobie bezpieczeństwo. Bez wątpienia powinien on znaleźć się w każdym budynku.