Piktogramy CLP i GHS w oznakowaniu substancji niebezpiecznych
Piktogramy CLP oznaczające substancje niebezpieczne ostrzegają przed zagrożeniem płynącym ze strony szkodliwych chemikaliów. Dzięki nim wiadomo, że substancja może mieć szkodliwe działanie na zdrowie ludzi i stan środowiska. Piktogramy GHS to obrazowe przedstawienie zagrożenia, które działa na wyobraźnię oraz daje jasny i zrozumiały przekaz.
W przypadku stosowania oznaczeń substancji chemicznych w postaci piktogramów CLP i GHS należy zadbać o to, aby były one dobrze widoczne. Nie tylko pod względem rozmiaru, ale też wyróżniania się na tle zbiornika, w którym znajdują się chemikalia. Wielkość znaku powinna zostać dobrana do pojemności zbiornika.
Wygląd piktogramów CLP i GHS
Te oznakowania substancji chemicznych są bardzo charakterystyczne. Są to białe kwadraty stojące na jednym rogu z czarnym obrazkiem oraz czerwoną ramką. Grafiki na tych znakach bezpieczeństwa to między innymi ognisko, płonąca cysterna, butelka, czaszka, czy zniszczona przyroda. Taki wygląd piktogramów wprowadziło rozporządzenie CLP. Wcześniej symbole miały kolor pomarańczowy. Nowe wzornictwo znacznie ujednoliciło i uprościło znaki, dzięki czemu łatwiej je interpretować i zrozumieć ich znaczenie.
Do oznakowania substancji chemicznych stosuje się jeden lub kilka piktogramów GHS, w zależności od rodzaju zagrożenia.
Piktogramy i ich znaczenie
Każdy ze znaków z tej kategorii ma swoje znaczenie, które wskazuje na rodzaj zagrożenia związanego z daną substancją:
- Na pojemnikach z gazem znajdziemy znak produkt pod ciśnieniem. Stosuje się go w przypadku schłodzonych gazów, które mogą powodować oparzenia oraz gazów, których ogrzanie morze grozić wybuchem. Takie pojemniki należy chronić przed działaniem promieni słonecznych, a podczas ich obsługi trzeba zaopatrzyć się w odpowiednie środki ochrony indywidualnej.
- Piktogram clp przedstawiający wybuchającą bombę oznacza materiały wybuchowe, które dodatkowo powodują zagrożenie pożarem, odrzutem oraz wybuchem masowym. Spotkać można je na opakowaniach fajerwerków lub amunicji. Przed użyciem takiej substancji należy dokładnie zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi bezpieczeństwa. Trzeba trzymać je z daleka od ognia oraz źródła ciepła, nie palić przy nich papierosów oraz stosować odpowiednie środki ochrony.
- Substancje utleniające także mają przypisany swój piktogram ghs. Stosuje się go w przypadku materiałów, które mogą wywołać pożar lub go intensyfikować, jak na przykład wybielacze czy tlen. Z jego użyciem wiążą się podobne zasady bezpieczeństwa jak w przypadku materiałów wybuchowych. Dodatkowo w przypadku bezpośredniego kontaktu z taką substancją należy jak najszybciej przemyć skórę lub odzież dużą ilością wody.
- Substancje łatwopalne są oznaczone symbolem ognia. Znaki stosuje się do cieczy, gazów, aerozoli i ciał stałych. Znajdziemy ja na opakowaniach zmywaczy do paznokci, olei do lamp czy na kanistrach z benzyną. Te pojemniki muszą być cały czas szczelnie zamknięte i przechowywane w chłodnym zacienionym miejscu. Substancji nie można rozpylać nad otwartym ogniem.
- Kolejny piktogram clp stosowany jest do substancji korozyjnych mogących spowodować oparzenia skóry i oczu jak na przykład środki do udrażniania rur, amoniak i kwasy. Używając ich trzeba korzystać z rękawic i odzieży ochronnej i przechowywać je w stale zamkniętym i oryginalnym opakowaniu.
- Piktogram przedstawiający wykrzyknik używany jest między innymi na opakowaniach środków czyszczących i detergentów. Mogą one powodować podrażnienia dróg oddechowych, skóry i oczu oraz mają negatywny wpływ na środowisko. Dotyczy ich cala lista środków ostrożności.
Gdzie spotkamy piktogramy CLP i GHS?
Oprócz pojemników zawierających chemikalia te oznakowania substancji niebezpiecznych widnieją także między innymi na kartach konkretnych substancji żrących i toksycznych, które służą do ich oznaczania. Oprócz nich takie karty zawierają także pisemny spis zagrożeń, wykaz środków zapobiegawczych oraz wskazane osobiste wyposażenie ochronne zobrazowane przez odpowiednie znaki nakazu.
