Środki ochrony dróg oddechowych
Indywidualne środki ochrony dróg oddechowych przed substancjami chemicznymi i pyłami powinny być dostosowane w ekstremalnych warunkach pracy. Wchłaniane drogami oddechowymi niebezpieczne substancje mogą powodować wiele chorób i niosą ryzyko utraty zdrowia lub życia. Odpowiedni sprzęt ochronny należy zastosować w przypadku stwierdzenia w powietrzu obecności groźnych substancji lub obniżenia poziomu tlenu.
Podział sprzętu ochrony dróg oddechowych
Dwie podstawowe grupy zagrożeń dla dróg oddechowych to niedobór tlenu i zanieczyszczenie powietrza. W tym kontekście zgodnie z normą PN-EN 133 ochrona dróg oddechowych jest klasyfikowana jako sprzęt oczyszczający lub izolujący. Praca wykonywana w sprzęcie ochronnym powinna być maksymalnie skrócona. Wynika to z faktu ograniczenia odbierania niektórych bodźców, występowania barier w komunikacji oraz ograniczeniem widzenia. Sprzęt chroniący drogi oddechowe powinien być zatem dostosowany do typu wykonywanych czynności, rodzaju zagrożenia, warunków klimatycznych oraz indywidualnych predyspozycji. Przyjmuje się, że sprzęt do wykonywania lekkiej pracy może być użytkowany w sposób ciągły przez 8 godzin, a przy ciężkiej maksymalnie 2 godziny.
 |
 |
 |
 |
|
Kaptur ucieczkowy z pożaru |
Aparat wężowy sprężonego powietrza |
Maska ochronna SECURA-UNIX BN |
Zestaw filtrujący 3M-AIRCARE S |
Sprzęt oczyszczający powietrze
Działanie sprzętu oczyszczającego oparte jest na filtrowaniu powietrza. Filtry nie stanowią samodzielnie ochrony dróg oddechowych, skuteczne są dopiero w połączeniu z częścią twarzową. Sprzęt oczyszczający powietrze można zaklasyfikować do dwóch grup:
- Sprzęt ze wspomaganiem przepływu powietrza– do tej kategorii zaliczane są maski i półmaski filtrujące. Aby maska spełniała wymogi stawiane sprzętom ochronnym, powinna chronić przed pyłami, dymem, drobnymi cząstkami i ozonem. W maskach filtrujących często znajdują się wentyle oddechowe. Powłoka chłodząca, którą wyścielane są maski ochronne, pozwala na swobodny odpływ powietrza;
- Sprzęt z wymuszonym przepływem powietrza – czyli hełmy i kaptury. Kaptur ucieczkowy z pożaru zapewnia optymalną ochronę dróg oddechowych, oczu i twarzy przed dymem. Filtropochłaniacze wielogazowe montowane przy niektórych modelach kapturów odcinają dostęp dymu i toksycznych spalin. Sprzęt pozwala na szybką ewakuację z pożaru lub miejsc skażonych groźnymi substancjami chemicznymi. Z kolei hełmy to maski ochronne wyposażone w okulary i wkłady filtrujące, zasłaniające twarz.
Sprzęt izolujący
Podstawowe dla skuteczności sprzętu izolującego jest właściwe zabezpieczenie twarzy, a połączenie poszczególnych elementów musi być szczelne. Dobór sprzętu powinien zapewniać komfortową pracę oraz uwzględniać rodzaj wykonywanych obowiązków i występujące zagrożenia. Ogólnie, sprzęt izolujący klasyfikuje się jako:
- Stacjonarny sprzęt izolujący – do tej kategorii zaliczane są aparaty wężowe sprężonego powietrza. Zwykle wyposażone są w hełm chroniący twarz i głowę. Niektóre modele posiadają także nauszniki przeciwhałasowe. Zaleca się ich stosowanie w temperaturze od +10 do + 35 stopni Celsjusza;
- Autonomiczny sprzęt izolujący – są to zestawy filtrujące, które należy podłączyć z kapturem. Wyposażone w akumulator oraz diody informujące o niskim poziomie jego naładowania. Dopływ powietrza w filtrach jest regulowany, a zestaw wyposażony jest w czujnik ciśnienia.
 |
 |
 |
 |
|
Filtry przeciwpyłowe 3M-FI-2000-P3-38 |
Filtropochłaniacz 3M-FI-VERSAFLO B |
Półmaska 3M-MAS-6000 |
Zestaw filtrujący 3M-VERSAFLOZ BW |
Kiedy stosować sprzęt ochronny dróg oddechowych?
Zgodnie z normą PN-EN 132 przesłankami do zastosowania ochrony dróg oddechowych jest występowanie zanieczyszczeń we wdychanym powietrzu. Poziom szkodliwych substancji nie może przekraczać wartości dopuszczalnych. Stężenie olejów nie może być wyczuwalne za pomocą węchu. Im większe stężenie groźnych substancji, tym silniejsze środki ochrony należy zastosować.